Het evangelie, de kerk en de wereld

The gospel, the church and the world
Het evangelie, de kerk en de wereld

1 Petrus 2: 4- 10, 21-25

Als je worstelt met de positie van de kerk in de wereld, dan geeft 1 Petrus 2:9 je een goed zicht op wat de kerk is:

9 Maar u bent een uitverkoren geslacht, een koninkrijk van priesters, een heilige natie, een volk dat God zich verworven heeft om de grote daden te verkondigen van hem die u uit de duisternis heeft geroepen naar zijn wonderbaarlijke licht.

Deze preek bestaat uit drie delen:

1. Wat is de kerk?
2.  De opmerkelijke spanning die we verondersteld worden te onderhouden tussen de kerk en de wereld om ons heen
3. Hoe we de kracht krijgen om die spanning te onderhouden

1. Wat is de kerk?

Vers 5:

5 en laat u ook zelf als levende stenen gebruiken voor de bouw van een geestelijke tempel. Vorm een heilige priesterschap om geestelijke offers te brengen die God, dankzij Jezus Christus, welgevallig zijn

Het is heel belangrijk om te zien dat we levende stenen worden genoemd! Levende stenen voor een geestelijke tempel. Die geestelijke tempel is de tempel van de Heilige Geest.

Alleen in 1 Cor. 6:19 wordt gezegd dat je als individu een tempel van de Heilige Geest bent. In alle andere tekstgedeelten gaat het over de gemeente als geheel. We zijn stenen en we zijn als het ware op elkaar gebouwd. Elke steen in de muur heeft andere stenen boven zich die afhankelijk van hem zijn. Als een steen begint te schudden, dan gaan de anderen ook mee schudden. En onder die steen zitten weer allemaal stenen waar die steen weer van afhankelijk is. Als onderliggende stenen schudden, dan schudt die steen ook mee.

Veel mensen gaan naar de kerk om een goede preek te horen. Maar ben je zo ingebouwd in het leven van andere mensen, dat als jij stopt met komen, er dingen in zullen storten? Innerlijk afhankelijk van anderen betekent dat je beslissingen samen deelt, persoonlijke problemen deelt, emoties deelt, geld deelt, huizen deelt, praktische hulp. Je deelt alles!

Dat is wat er gebeurt als kracht van de Heilige Geest in je leven komt en je samen tot een gebouw vormt, waar God woning heeft. Je kunt niet verwachten dat God aan het werk gaat in je leven als je een individu blijft die een rustige tijd wil hebben. Je moet ingebouwd zijn in het lichaam van gelovigen zoals hier staat geschreven.

C.S. Lewis schrijft daar een mooi stuk over in ‘ De vier liefdes’ in het hoofdstuk over vriendschap. Hij schrijft dat Hij deel uit maakte van een groep vrienden die erg close waren met elkaar. Een van hen overleed, Charles. En Lewis ontdekte iets bijzonders na het overlijden van Charles. Elk van de vrienden had een speciale karaktertrek dat alleen maar een van de andere vrienden naar boven kon brengen bij hem. Toen Charles was overleden realiseerde Lewis zich dat hij nooit meer bij zijn andere vriend, Ronald, die speciale reactie zou zien die alleen Charles bij hem teweeg kon brengen door zijn soort van grappen. In plaats van dat Lewis nu meer voor zichzelf zou krijgen van zijn vriend Ronald, kreeg hij juist minder van Ronald, doordat Charles ontbrak. Hij had het gedeelte van Ronald verloren dat alleen Charles naar boven kon krijgen.
Wat Lewis wil zeggen is dat je een groep nodig hebt om een individu te leren kennen. Alleen een groep mensen kan de hele persoon van een individu naar voren brengen.

Dat geldt ook voor de kerk. Je kunt God niet kennen, tenzij je een diepe gemeenschap vormt. Je kunt God niet in je eentje leren kennen. Dan leer je maar een klein stukje van God kennen. En het deel dat jij ziet van God onthoud je andere mensen, die het juist nodig hebben dat jij hen dat deel van God laat zien. En jij hebt nodig wat zij hebben.

In Amerika zegt een groot deel van de mensen dat je een prima christelijk leven kunt leiden zonder naar de kerk te gaan. Alles wat Tim Keller daarover kan zeggen dat dat idee gebaseerd is op een beeld van God dat niet klopt, want de echte God woont in een gemeenschap. De glorie, de heerlijkheid van God komt tot ons als we samen een geestelijke tempel vormen.

De kerk is dus een intense gemeenschap.

2. Hoe zit dat dan met de wereld om ons heen? Wat is onze relatie met de mensen buiten de kerk, buiten de gemeenschap?

Petrus laat zien dat er een diepe spanning moet zijn tussen de kerk en de wereld om ons heen.

Vooraf een opmerking over wat sociologen, historici jaren lang hebben gezegd over kerk, namelijk dat de kerk de neiging heeft zich te verhouden tot de omringende cultuur op twee manieren.

1. De sektarische, fundamentalistische groepen
2. De aan de wereld aangepaste groepen (‘ mainstream’)

De eerste groep houdt zich erg afzijdig van de omringende wereld. Je komt hier niet makkelijk binnen, er zijn strenge regels. De maatschappij is buiten.

De tweede groep maakt deel uit van de maatschappij, zij zijn de maatschappij. Zij hebben nauwelijks doctrines, je mag gewoon komen. Ze houden van iedereen.
Maar wat ze gemeenschappelijk hebben is dat het bij beiden om ‘power’ gaat. Een van de manieren om ‘power’ te krijgen in een maatschappij is door het compleet reflecteren van de waarden van de maatschappij. Dus als je geaccepteerd wil worden door de maatschappij moet je hun waarden adopteren. Je assimileert.  Zo kom je in de hogere kringen van de maatschappij terecht en word je niet als een sektarisch of fundamentalistisch persoon gezien.

Maar met de sektarische, fundamentalistische benadering gaat het ook om het krijgen van ‘power’. Zij krijgen macht door de wereld te belasteren. Ze houden hun mensen onder controle door hen te vertellen hoe anders ze zijn dan de wereld. Het lijden wordt vermeden, want we blijven uit de buurt van de slechte wereld. Maar dat doet de aan de wereld aangepaste groep ook, want zij zijn net als ieder ander mens.

Maar wat zegt de bijbel over hoe de kerk verondersteld wordt te zijn? Zoals de sektarische groep, of als de aan de wereld aangepaste groep? Nee, geen van beiden!

Kijk in vers 11 en 12:

11 Geliefde broeders en zusters, u bent als vreemdelingen die ver van huis zijn; ik vraag u dringend niet toe te geven aan zelfzuchtige verlangens, die uw ziel in gevaar brengen. 12 Leid te midden van de ongelovigen een goed leven, opdat zij die u nu voor misdadigers uitmaken, door uw goede daden tot inzicht komen en God eer bewijzen op de dag waarop Hij komt rechtspreken.

In eerste plaats valt het woord ‘ vreemdelingen’ op. Er wordt ons verteld niet te assimileren, we zijn niet als de ons omringende cultuur. Jullie zijn vreemdelingen (aliens, in het engels). In het grieks betekent dat woord ‘ buitenlanders’. En Petrus heeft het tegen Grieken in Griekse steden en Romeinen in Romeinse steden. Mensen die al generaties lang in die stad wonen. Hij zegt dat als je christen wordt, je een buitenlander wordt.

De eerste christenen waren ook vreemdelingen voor de mensen om hen heen. Ze gingen niet meer naar de evenementen waar veel bloed vloeide, zoals de gladiatorenfeesten. Ze deden niet mee aan de oorlogen van Ceasar om de wereld te veroveren. Ze waren tegen abortus en het wegdoen van kinderen met het verkeerde geslacht. Vrouwen kregen een heel andere positie, ze werden niet onderdrukt maar kregen zelfs leidinggevende taken, wat heel anders was dan in de rest van de maatschappij. Ze waren tegen seks buiten het huwelijk. Ze waren tegen seks tussen mensen van het zelfde geslacht. Ze zorgden heel radicaal voor de arme mensen. In hun vergaderingen waren rassen en nationaliteiten gemengd. En als laatste geloofden ze dat alleen Christus de weg tot redding was, in tegenstelling tot de maatschappij die vele goden diende.

Zo’n groep mensen, die er deze praktijken op na hielden, was nog nooit eerder gezien. Ze waren vreemdelingen, niet zoals de Grieken en de Romeinen.

Nu kun je zeggen: “ Ja, dat was toen.”

Maar hoe zou het zijn als er nu zo’n groep mensen was, die dezelfde bijbelse waarden zou volgen. Het is liberaal (bv. gelijke positie ongeacht klasse, sekse of ras) en conservatief (Jezus is de enige weg, tegen abortus) tegelijk! We zijn vreemdelingen. We passen niet in de traditionele plaatjes. We passen niet in het westerse individualisme. We zijn niet liberaal, we zijn niet conservatief.

We zijn altijd vreemdelingen geweest. Er is nooit een cultuur geweest die wel paste. Zodra je de waarden van het evangelie uitdraagt, word je een vreemdeling, een buitenlander.

Maar aan de andere kant zijn we vreemdelingen die wel wonen op de plek waar we vreemdeling zijn. We zijn geen toeristen, geen gastarbeiders die een paar jaar komen werken voor geld en dan weer naar huis gaan. Kijk maar in vers 12:

12 Leid te midden van de ongelovigen een goed leven, opdat zij die u nu voor misdadigers uitmaken, door uw goede daden tot inzicht komen en God eer bewijzen op de dag waarop Hij komt rechtspreken.

We moeten dus de omringende wereld niet aanvallen, maar er ook niet in assimileren. Dit sluit helemaal aan bij wat Jezus zegt dat je een stad op de berg moet zijn en het licht van de wereld. Laat mensen je goede daden zien zodat ze God eer geven.

Goede daden doen in de bijbel is geen moreel gedrag maar is het doen van goede dingen, dienen.
Als je niet assimileert of niet de maatschappij aanvalt, maar je vasthoudt aan de bijbelse waarden en echt anders bent, maar je dient en komt dichtbij, je houdt van je buren en je geeft jezelf aan je stad en je land, wat dan?
In de tekst staat dat je belasterd zal worden. Maar ook dat men tot inzicht zal komen. Beiden!

Wat impliceert dit?

Elke cultuur bestaat uit mensen die geschapen zijn door God, die beelddragers zijn van God. In elke cultuur is de wijsheid van God, zijn richtlijnen, op een of andere wijze aanwezig. In elke niet-christelijke cultuur zijn bijbelse waarden te vinden. Mensen zullen ons belasteren doordat we anders zijn, dingen anders doen, maar aan de andere kant zullen ze herkennen dat wat christenen doen deels overlapt met hun eigen waarden.

Voorbeeld:

De bijbel spreekt over veel verschillende waarden. Bijvoorbeeld:

            over seks, familie en mannelijk of vrouwelijk zijn
            dat je je andere wang ook moet toekeren naar je vijand,
            dat je je vijanden moet liefhebben,
            dat je de hongerige vijand moet voeden,
            je 70 x 7 keer moet vergeven, dus nooit moet stoppen met vergeven
Hoe wordt er in verschillende culturen gereageerd op deze bijbelse waarden?
In oosterse, traditionele culturen zijn ze het eens met wat de bijbel zegt over seks en families. Maar als je het hebt over je andere wang toekeren en je vijand liefhebben is dat ongerijmd!
“ Wij geloven in oog om oog”.
Ga naar New York City met een Westerse individuele cultuur en praat over dezelfde waarden. Liefde, vergeving, dat vindt men prachtig. Maar het bijbelse spreken over seks en gender is achterhaalt.

Dit laat zien dat elke cultuur ons zal afwijzen en zich in ons zal herkennen. Op verschillende manieren. Elke cultuur zal dat doen als we niet aangepaste vreemdelingen zijn. We zijn vreemdelingen, we zijn niet geassimileerd, maar we zijn liefhebbende vreemdelingen. We dienen de mensen. De assimileerde christenen zullen niet lijden omdat ze zich hebben aangepast. De fundamentalisten zullen niet lijden omdat ze zich hebben afgezonderd. Maar wij zullen wel lijden.

Dat is het hele punt van het hele boek 1 Petrus.

Je zult ervan worden beschuldigd dat je dingen fout doet. Blijf genadig. Verwacht dat dat gebeurt. Vraag je niet verontwaardigd of hoe mensen je dit aan kunnen doen. That’s the way it is! En dat is hoe je getuigt. Wees anders, op een niet verdedigende manier.

Dit is een ongelooflijke visie. De vraag die natuurlijk op komt is hoe je dit voor elkaar krijgt. Hoe doe je dit??

In de Reedemer Church willen ze dit heel graag uitdragen, maar het is erg moeilijk. Waar halen ze de kracht vandaan om dit te doen?

3. Waar haal je de kracht vandaan om dit te doen?

Terug naar de tekst, 1 Petrus 2:4:

4 Voeg u bij hem, bij de levende steen

De manier waarop wij zo’n kerk kunnen worden, is door naar de ‘Levende Steen’ toe te gaan, naar de Hoeksteen, naar Jezus Christus. Voeg u bij hem.

Dat betekent drie dingen:

1. Je moet toegeven dat je een Hoeksteen nodig hebt
2. Je moet zien hoe kostbaar Hij is
3. Je moet tot Hem toetreden en een eenheid met Hem vormen

1. Geef toe dat je een Hoeksteen nodig hebt.

Vers 7:

7 Kostbaar is Hij voor u, die erop vertrouwen. Voor wie er niet op vertrouwen, geldt echter: ‘De steen die de bouwers afkeurden is de hoeksteen geworden.’

Dit betekent dat iedereen een ‘ bouwer’ is. Iedereen bouwt op een hoeksteen. Dat kan op Gods manier, dat kan op je eigen manier, maar iedereen bouwt ergens op. Als je niet op Jezus bouwt, bouw je op ‘ iets’.

Maarten Luther zei het zo: De hoeksteen is je fundament. En het fundament van een gebouw is datgene waar het hele gebouw op rust. Als de hoeksteen op een of andere manier niet stabiel, niet stevig is, gaat het hele gebouw schudden. De manier waarop je te weten kunt komen wat jouw hoeksteen is te kijken waar jij je op richt als dingen fout gaan. Waar haal jij dan je rechtvaardiging vandaan? Zeg je dan: nou, maar ik ben een goede ouder? Of dat je een moreel goed mens bent? Of houd je je eraan vast dat je het hebt gemaakt in de maatschappij?

Hoe verdedig je je zelf? Je hebt een hoeksteen.

Als je je leven bouwt op zo’n hoeksteen, zal je gebouw vroeg of laat gaan schudden, want het is niet stabiel. Je geld kun je kwijtraken, je kunt ziek worden, je maakt fouten…je kunt je identiteit er niet stabiel op bouwen. Maak van andere mensen niet je hoeksteen. Maak van je succes in de zakenwereld niet je hoeksteen.

Daarom staat er in 1 Petrus 2: 7:

6 In de Schrift staat immers: ‘In Sion leg ik een hoeksteen die ik heb uitgekozen om zijn kostbaarheid; wie daarop vertrouwt, komt niet bedrogen uit.’

Als je je leven bouwt op wat voor hoeksteen dan ook, je komt bedrogen uit. Dat zal je steeds overkomen. En dat voelt als falen. Het voelt als het niet hebben van een ‘ik’ .

Je moet dus eerst erkennen dát je een hoeksteen hebt en dat je een Hoeksteen nodig hebt.

2. Je moet zien hoe kostbaar Hij is.

Vers 7: de Hoeksteen is kostbaar. Geloven in Christus is niet een kwestie van alleen maar geloven met je hoofd. Het is meer dan iets verstandelijks dat je gelooft dat Hij aan het kruis is gestorven. Hij moet ‘kostbaar’ voor je worden. Wat houdt dat in?

Stel je voor dat een dokter tegen je zou zeggen dat je binnen een week zou gaan sterven tenzij je een bepaald medicijn zou innemen. Dat wil je wel. Maar dan zegt de dokter: “ ho, wacht even, het is heel duur.” Je zou je huis en je auto ervoor moeten verkopen. Maar wat heb je aan je huis en je auto als je dood zou gaan, hoe erg je er ook aan gehecht bent?

Je zegt dus dat dat medicijn zo kostbaar voor je is, dat alles wat waardevol leek in vergelijking daarmee zijn waarde voor je verliest, het is allemaal vervangbaar.

Realiseer je je wat het betekent als je zegt dat Christus kostbaar voor je is?

Tenzij Hij die waarde voor je heeft, Hij zo heerlijk voor je is, zo prachtig mooi, dat alles om je heen zijn waarde verliest in vergelijking met Hem, kan Hij je Hoeksteen niet wezen.

Hoe kan Hij dat ooit voor je worden?

In de tekst staat dat Hij afgewezen en verworpen werd door de mensen. Waarom en hoe? Hij kwam tot de zijnen, maar de zijnen hebben Hem niet aangenomen. Hij was de ultieme vreemdeling. Toen Hij kwam wees zijn familie hem af en aan het eind van zijn leven verlieten zijn vrienden hem. Zelfs zijn Vader verliet hem.
Er is niks ergers dan afwezen te worden door de mensen waarvan je houdt. Dat doet zo’n pijn!

Dus Jezus is de ultieme vreemdeling. Maar ondanks het feit dat Hij verworpen werd assimileerde Hij niet. Hij veranderde niet omdat mensen hem verwierpen, Hij paste zich niet aan. Maar Hij viel de mensen ook niet aan en zonderde zich niet af.

Waarom? Waarom liet Hij dat allemaal gebeuren, tot aan het eind toe?

Omdat JIJ kostbaar bent voor Hem! Zelfs zijn leven was voor hem vervangbaar. Als je inziet dat jij zo kostbaar voor Hem bent dat Hij voor jou wilde betalen voor al je zonde, wordt Hij kostbaar voor jou. En dan ga je naar Hem toe, voeg je je bij Hem en vertrouw je Hem. Voeg je bij de levende steen om zelf als levende steen gebruikt te worden.

Wat betekent dat?
De hoeksteen bepaalde hoe de stenen eruit zagen. Het was niet alleen het fundament. Was de hoesteen sterk, dan waren de stenen sterk. Was de hoeksteen wiebelig, de stenen waren dan ook wiebelig.
Als de hoeksteen leeft, leef jij. Als de hoeksteen eer ontvangt, ontvang jij eer. Als de hoeksteen zich nergens over hoeft te schamen, dan jij ook.

Dat betekent het om christen te zijn. Op het moment dat jij een eenheid vormt met Jezus Christus (Hij leefde het leven dat ik had moeten leven, Hij stierf de dood die ik had moeten sterven), ben jij absoluut geaccepteerd. Als Hij wordt geaccepteerd door de Vader, dan jij ook. Als Hij prachtig is voor de Vader, dan ben jij ook prachtig voor de Vader.

En dat is het geheim van alle relaties waar het in deze preek over is gegaan. Als je dat diep in je ziel bevestigd weet, als je weet dat je op deze manier geliefd wordt, kun je je vrij voelen in de kerk. Dan hoef je niet op zoek naar mensen die ervoor kunnen zorgen dat jij je goed voelt over jezelf. Je kunt juist om je heen kijken naar mensen die het nodig hebben dat iemand naar hen omkijkt. Je kijkt niet om je heen om bevestiging te krijgen, maar om bevestiging te geven.

Omdat je hebt gezien hoeveel Jezus voor jou heeft geleden, hoe Hij vreemdeling werd, heb je zoveel bevestiging van wie jij bent, dat jij van mensen kunt houden die jouw kwaad doen. Jij hebt God, waar maak je je nog zorgen om!?

In 1 Petrus 2: 12 staat:

12 Leid te midden van de ongelovigen een goed leven, opdat zij die u nu voor misdadigers uitmaken, door uw goede daden tot inzicht komen en God eer bewijzen op de dag waarop Hij komt rechtspreken.

 In die tijd was het idee dat Jezus de enige Redder was buitensporig, afschuwelijk exclusief.  Christenen werden beschouwd als slechte mensen voor de maatschappij, omdat ze meenden dat Jezus de enige Redder was. Als jij gelooft dat jij de waarheid hebt, sluit je andere mensen buiten, meenden ze. Maar kijk wat er gebeurde. De christenen, die verondersteld werden mensen buiten te sluiten, leefden een leven waarin ze andere mensen juist omarmden. Ze waren veel liefhebbender en accepteerden veel meer van andere mensen dan hun ongelovige tijdgenoten. Ze keken om naar de armen. Hoe kon dat?

Na 9/11 hoorde je vaak dat religieus fundamentalisme, dat pretendeerde de waarheid te hebben, altijd tot terreur leidt. Tim Keller vraagt zich af of je ooit een Amish-terrorist hebt gezien (dit leidt tot gelach in de zaal, zo absurd is dat idee). De Amish zijn fundamentalisten.

Die stelling is dus niet houdbaar. Het hangt ervan af wat het fundament is onder het fundamentalisme.
En wat als het fundament onder je religie een man is die niet terug schold toen ze Hem uit scholden, die niet terug sloeg, omdat Hij zich overgaf aan de enige Rechtvaardige Rechter die zou gaan rechtspreken?

Wij worden ook gezien door de wereld als mensen met exclusieve waarheidsaanspraken. Maar als de waarheid een man is die sterft voor zijn vijanden, zonder zich aan te passen of hen aan te vallen, maar dienend, kun je door Hem de heerlijkheid zien van het evangelie en wat dat evangelie inhoudt. Dan ben je de kerk van Jezus Christus.